گزارش مراسم نکوداشت دکتر محمد میرزائی

مراسم نکوداشت دکتر محمد میرزائی استاد جمعیت شناسی دانشگاه تهران به پاس نیم قرن فعالیت‌های علمی آموزشی و مدیریتی وی به همت دانشکده علوم اجتماعی و انجمن جمعیت شناسی ایران با حضور پیشکسوتان، اساتید و دانشجویان علوم اجتماعی و جمعیت شناسی، و کارشناسان سازمانهای مختلف در روز سه شنبه مورخه 10 اردیبهشت ماه 1398 در تالار ابن خلدون دانشکده برگزار شد.

دکتر سید مهدی اعتمادی فرد رییس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران در آغاز این آیین با تاکید بر ضرورت تکریم مقام شامخ معلم و استاد، از دکتر میرزایی به خاطر زحماتی ارزشمندی که در صیانت از علوم اجتماعی و جمعیت شناسی ایران داشته اند قدیر و تشکر نمود. ایشان تلاش‌های دکتر میرزایی را در دو بخش دفاع از استقلال و حیثیت علوم اجتماعی و دفاع از ارزش بنیادین اخلاق مورد تاکید قرار داد و یادآور شد: “همه این تلاش‌ها در طول این نیم قرن اخیر از دکتر میرزایی، استادی برجسته، هم در حوزه علم و هم در حوزه اخلاق خلق کرده که باعث افتخار همه ماست.”

سپس دکتر محمدجلال عباسی شوازی، رییس انجمن جمعیت شناسی ایران، به عنوان دومین سخنران این آیین با اشاره به اینکه دکتر میرزایی نیازی به توصیف ندارد و ویژگی‌های علمی و اخلاقی وی بر همگان روشن است، جزئیات زندگی نامه استاد میرزائی را برشمرد.  وی در بخشی از سخنان خود دکتر میرزایی را نماد بارز سرمایه دانشگاه تهران خواند و گفت: “این استاد ارجمند در بنیانگذاری و تقویت رشته جمعیت شناسی در ایران از هیچ کوششی دریغ نکردند و در سال‌های اخیر نیز به منظور رساندن پیام‌های جمعیت شناسان به مسئولان، تعامل بسیار خوبی با شخصیت‌ها و رسانه‌ها برقرار کرده اند.  “  عباسی شوازی، دکتر میرزایی را از نظر داشتن دیدگاه مثبت نسبت به مسائل جامعه و حمایت از دیگران پیشگام خواند و از او به عنوان استادی محبوب، معلمی والا و انسانی با ایمان، مسئولیت شناس، متین، معتدل و مبادی اخلاق، و مصداق بارز “رهرو آنست که آهسته و پیوسته رود” نام برد.

سیدمحمود دعایی سرپرست موسسه اطلاعات، دکتر میرزایی را انسانی بسیار فرهیخته، فروتن، بزرگوار، جامع و بی ادعا خواند و گفت: “انسان وقتی به عمق معارف و بینش علمی این استاد بزرگ پی می برد، ناگزیر به تکریم ایشان می شود.” ایشان با اشاره به اهمیت مقام استاد، به دکتر میرزائی بخاطر توفیقات ارزشمندی که در پرورش نسلی مفید و خدمتگزار برای جامعه داشته اند تبریک گفت.   

پس از آن، اساتید متعددی در سه پانل به ویژگیهای شخصیتی، علمی و مدیریتی دکتر میرزائی صحبت کردند.  پانل اول با حضور دکتر ساروخانی، دکتر ازکیا و دکتر اباذری تشکیل شد.  دکتر باقر ساروخانی در پانل اول این مراسم با تشریح ویژگی‌های دکتر میرزایی، نجابت را نقطه عطف این ویژگی‌ها خواند و گفت: “دکتر میرزایی با تمام وجود نجابت را وارد کار مدیریت کرده بود و چون در یک خانواده قرآنی متولد و پرورش یافته بود، اصالت و نجابت در وجود ایشان نهادینه شده بود.” به گفته وی دکتر میرزایی به عنوان رییس دانشکده علوم اجتماعی همواره با متانت با دانشجویان و استادان برخورد می کرد و ما به عنوان همکار ایشان امنیت شغلی را با تمام وجودمان احساس می کردیم.  وی نگاه توسعه محور و چند وجهی نگری دکتر میرزایی را به موضوع جمعیت ستایش کرد. 

دکتر مصطفی ازکیا نیز در این مراسم گفت: “از ویژگی‌های بارز دکتر میرزایی از دهه ۴۰ تاکنون، علاقه خاص ایشان به کارهای تحقیقاتی، و با همکاری اساتیدی از جمله دکتر توسلی، تلاش برای توسعه علوم اجتماعی بوده است.  به گفته وی دکتر میرزایی انسانی واقع بین، حق دوست، متعهد، آزادمنش، دور از موهومات، راستگو، در بیان صریح، در لسان صادق، نکته سنج، خوشرو، متین، پخته و رازدار بود.

دکتر یوسف اباذری در این مراسم به عنوان یکی از دانشجویان دکتر میرزائی، به تشریح ویژگی‌های فردی و مدیریتی دکتر میرزایی پرداخت و افزود: “او از معدود کسانی است که به هنر «خوب گفتگو کردن» آراسته است.”   به گفته وی در شیوه مدیریت دکتر میرزایی همه مناسک دانشگاهی رعایت می شد و در بحث جمعیت شناسی نیز ایشان معتقد بود که این مساله بید توسط متخصصین بررسی و تحلیل شود.

در پانل دوم نیز دکتر سید ضیا‌هاشمی، دکتر اعظم راودراد و دکتر مجید کوششی به تفصیل درباره خصوصیات علمی و شخصیتی دکتر میرزایی سخن گفتند و بر مواردی از قبیل تواضع، فروتنی، تعهد علمی و اجتماعی، ثبات رای، انصاف، اخلاق، صداقت و ادب وی تاکید کردند. هاشمی نیز میرزایی را به عنوان استادی متخلق یاد کرد در معلمی همواره دانش خود را سخاوتمندانه در اختیار شاگردان و دوست داران علم قرار داده است. به نظر ایشان شاگردان میرزایی همواره وی را به عنوان استادی با اخلاق شایسته و مدیری زحمت کش و پرتلاش می شناسند.  دکتر کوششی از زحمات و خدمات دکتر میرزائی در رشته جمعیت شناسی و در دوران مدیریت گروه جمعیت شناسی یاد کرد، و علاوه بر تخصص حرفه ای در جمعیت شناسی، توجه و احترام دکتر میرزائی به دانشجویان و همکاران را از ویژگیهای بارز ایشان دانست.

در پانل سوم هم که با حضور دکتر‌هادی خانیکی، دکتر حمیدرضا جلایی پور، دکتر احمد کتابی و دکتر سید سعیدرضا عاملی برگزار شد ویژگی‌های دکتر میرزایی به تفصیل مورد بحث و بررسی قرار گرفت.  دکتر کتابی، دکتر میرزایی را بزرگ مردی از تبار پاکان و سلاله نیکان خواند و جامعیت، تدبیر، اخلاق، دینداری و آراستگی همه‌جانبه وی را مورد تاکید قرار داد.  دکتر سیدسعیدرضا عاملی، عضو هیات علمی دانشکده علوم اجتماعی و دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی هم در این پانل با تشریح سه سرمایه انسانی، اجتماعی و فرهنگی که یک معلم در جامعه پرورش می دهد، بر نقش بی بدیل دکتر میرزایی در پرورش این سرمایه‌ها در کشور تاکید کرد.

دکتر حمیدرضا جلایی پور هم در این پانل با اشاره به اینکه افزون بر ۳۵ سال دکتر میرزایی را از نزدیک می شناسد، از تاثیر این استاد بزرگ بر دانشجویانش سخن گفت و تفاوت نگاه استادان را با سیاسیون، نگاه سنجش گرایانه آنها نسبت به مسایل دانست.  وی مفهوم کیفی جمعیت را از ابتکارات دکتر میرزایی دانست و کنترل جمعیت را در کشور مرهون خدمات وی و رفتار ایشان را هم در همه اوقات علمی، حرفه ای، اخلاقی و توام با رعایت نظم خواند.

به گفته وی ایران‌دوستی و احترام به همه گرایش‌های سیاسی نیز از خصوصیات برجسته دکتر میرزائی است. دکتر‌هادی خانیکی به عنوان آخرین سخنران این پانل، نقش دکتر میرزایی را در تاسیس و تقویت شبکه‌های علمی جمعیت شناسی مورد تاکید قرار داد و داشته‌های دکتر میرزایی را دانشگاهی خواند که به جای استاد بی سواد، استاد دانشمند و متخلق، به جای دانشجوی تنبل، دانشجوی با انگیزه و مبتکر و به جای مدیریت نالایق، مدیریت شایسته داشته است. وی کارنامه شخصیتی دکتر میرزایی را مالامال از فضیلت، تفکر، تدین و اخلاق دانست و گفت: “دکتر میرزایی انجمن‌های علمی، بخصوص انجمن جمعیت شناسی را خانه خودش می دانست و من در یک جمله دکتر میرزایی را فرزانه و فروتن می نامم که همیشه پل بوده است نه دیوار.”

محمد رحیمیان ، معاون پژوهشی دانشگاه تهران نیز در ادامه اظهار کرد: محبوبیت و مقبولیت دو ویژگی مهم معلمان است، مقبولیت به اعتماد دانشجویان به مرتبه علمی و شیوه آموزش معلمان، و محبوبیت به پاکی ، اخلاص و تواضع معلمان بستگی دارد، میرزایی هر دو ویژگی را در خود داشته که دانشجویان وی این چنین قدردان هستند و ارادت قلبی خود را به صراحت اعلام می کنند.

دکتر محمود نیلی احمدآبادی، رئیس دانشگاه تهران نیز در پایان مراسم در سخنان کوتاهی گفت: “با دکتر محمد میرزایی در هیأت ۵۱ نفره ریاست دانشگاه ، شوراهای مشورتی و هیأت ممیزه سابقه همکاری داشتم و آنچه در این همکاری‌ها برای من جلب توجه می‌کرد، آرامش و روح بلند دکتر میرزایی است.”وی همچنین تأکید کرد: “دکتر میرزایی از جمله استادانی است که همیشه موجز، روشن و دقیق سخن می‌گوید.”  درپایان این آیین، از نیم قرن خدمات و فعالیت‌های علمی و آموزشی استاد دکتر محمد میرزایی با اهداء لوح و هدایا تقدیر و تشکر شد.  لازم به ذکر است که مراسم فوق توسط دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران و انجمن جمعیت شناسی ایران با همکاری سایر انجمنهای علوم اجتماعی (جامعه شناسی، انسانشناسی، مطالعات فرهنگی و ارتباطات)، و سایر سازمانها از جمله شهرداری تهران، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی، خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران برگزار شده بود.